وفاقي ڪابينا فيصلو ڪيو آهي ته ملڪ ۾ اڳتي درآمدي ٻارڻ تي ڪو بجلي گهر نه لڳايو ويندو: وفاقي وزير خرم دستگير جي پريس ڪانفرنس

اسلام آباد – 04 – جولاءِ (اي پي پي) وفاقي ڪابينا فيصلو ڪيو آهي ??ه ملڪ ۾ اڳتي درآمدي ٻارڻ تي ڪو بجلي گهر نه لڳايو ويندو جڏهن ته وزيراعظم محمد شهباز شريف وفاقي ڪابينا کي هدايت ڪئي آهي ??ه ملڪ ۾ ٽ?? ڪلاڪن کان وڌيڪ لوڊشيڊنگ نه ٿيڻ گهرجي، بجلي واري وزارت رهتن جي وصولي ۽ بجلي چوري جي روڪٿام جي حوالي ??ان ڊسڪوز جي تفصيلي ڀيٽ ٻن هفتن ۾ پيش ڪري جنهن کي سامهون رکي صوبائي حڪومتن ۽ قانون لاڳو ڪندڙ ادارن جي تعاون ??ان قدم کنيا ويندا، نئين گئس اسڪيمن جو جائزو وٺڻ جي لاءِ ڪميٽي جوڙي وئي آهي، شمسي توانائي جي ٺوس پاليسي چئن هفتن ۾ اعلان ڪئي ويندي، تربيلا پاور اسٽيشن ۽ ڪي ٽو پاور پلانٽ مان بجلي جي پيداوار وڌڻ ??ان عيد جي ڏينهن ۾ لوڊشيڊنگ ۾ ريليف ملندو، مختلف منصوبن ??ان ايندڙ گرمي جي موسم تائين 7 هزار ميگاواٽ بجلي سسٽم ۾ شامل ٿي ويندي، هڪ سال ۾ ڊسٽري بيوشن ڪمپنين جي رهتن جي وصولي ۽ آپريشن بهتر ٿي ويندو، ميٽر ريڊنگ جي شڪايتن جي خاتمي لاءِ هلندڙ سال جي آخر يا ايندڙ سال جي شروع کان رڳو سمارٽ ميٽرز ئي لڳايا ويندا. وفاقي ڪابينا جي اجلاس کانپوءِ صحافين کي بريفنگ ڏيندي بجلي واري وفاقي وزير خرم دستگير خان چيو ته وفاقي ڪابينا کي ٻڌايو ويو ته سي پيڪ جي 720 ميگاواٽ جي ڪروٽ هائيڊرو پاور پراجيڪٽ مان پيداوار شروع ٿي وئي آهي، اپريل 2015ع ۾ مسلم ليگ (ن) جي دور ۾ ان منصوبي جي معاهدي تي صحيحون ڪيون ويون هيون ۽ 29 جون کان اهو مڪمل طور تي فعال ٿي ويو آهي، 969 ميگاواٽ جي نيلم جهلم پن بجلي منصوبي مان به گهريلو ۽ صنعتي صارفين کي بجلي ملي رهي ??هي، وزيراعظم کي 29 جون تي ڪروٽ هائيڊرو پاور پراجيڪٽ جو افتتاح ڪرڻو هو پر اليڪشن ڪميشن جي فيصلي جي احترام ۾ هن منصوبي جو افتتاح نه ڪيو ڇو ته موجوده وسيع البنياد جمهوري حڪومت آئين ۽ قانون جي پابندي تي يقين رکي ٿي جڏهن ته عمران خان قانونن جي مسلسل خلاف ورزيون ڪنديو رهيو آهي. هن چيو ته ڪابينا کي ٻڌايو ويو آهي ??ه 2013ع کان 2018ع تائين مسلم ليگ (ن) جي دور ۾ جيڪي منصوبا شروع ڪيا ويا هئا انهن مان 4623 ميگاواٽ بجلي ايندڙ گرمي جي موسم کان اڳ سسٽم ۾ شامل ٿي ويندي جڏهن ته سولر، نيٽ ميٽرنگ ۽ ٻين منصوبن ??ان مجموعي طور تي ايندڙ گرمي جي موسم تائين 7 هزار ميگاواٽ بجلي سسٽم ۾ شامل ٿيندي جنهن ??ان لوڊشيڊنگ تي ضابطو آڻي سگهبو. هن چيو ته شمسي توانائي جي ٺوس پاليسي آندي پئي وڃي، ان سلسلي ۾ سرڪاري ۽ نجي عمارتن کي شمسي توانائي تي منتقل ڪرڻ جي لاءِ قدم کنيا پيا وڃن جڏهن ته ننڍي صارفين کي آ??ان قرضن تي سولر پينل فراهم ڪرڻ جو منصوبو ٺاهيو ويو آهي، خميس ڏينهن وزيراعظم کي ان سلسلي ۾ بريفنگ ڏني ويندي ۽ چئن هفتن ۾ پاليسي جو اعلان ڪيو ويندو. هن چيو ته گذريل چئن ڏينهن کان تربيلا ڊيم ۾ پاڻي جي اچڻ ۾ بهتري آئي آهي، عيد کان اڳ تربيلا پاور اسٽيشن پنهنجي مڪمل 3500 ميگاواٽ جي پيداوار شروع ڪري ڇڏيندو جنهن ??ان لوڊشيڊنگ ۾ نمايان گهٽتائي ٿيندي، ڪي ٽو پاور پلانٽ مان به 1100 ميگاواٽ بجلي سسٽم ۾ شامل ڪئي پئي وڃي جنهن ??ان عيد جي ڏينهن ۾ لوڊشيڊنگ ۾ وڏو ريليف ملندو. هن چيو ته وزيراعظم ۽ سمورا اتحادي اڳواڻ سنجيدگي ??ان ملڪ جي بهتري لاءِ ڪم ڪري رهيا آ??ن ۽ سمورا اڳواڻ معيشت جي بهتري، جمهوريت جي استحڪام ۽ آئين جي عملداري جي لاءِ گڏجي ڪم ڪري هلي رهيا آ??ن، ايندڙ چونڊون 2023ع ۾ موجوده پارليامينٽ جو مدو مڪمل ٿيڻ کانپوءِ ٿينديون ۽ چونڊون صاف شفاف ٿينديون جنهن ??ان هڪ خوشحال، مضبوط ۽ جمهوري پاڪستان جو بنياد پوندو. خرم دستگير خان چيو ته غريب ترين صارفين جيڪي 100 يونٽ تائين بجلي استعمال ڪن ٿا انهن کي ريليف ڏنو پيو وڃي ۽ 100 کان 200 يونٽس تائين جي بجلي صارفين جي لاءِ بجلي مهانگي نه ڪئي ويندي، پهرين ڪيٽيگري جي لاءِ به بجلي جي قيمت ۾ اضافو نه ٿو ڪيو وڃي، ٻي ڪيٽيگري جي صارفين کي به وڌ کان وڌ سبسڊي ڏني ويندي، پنجاب حڪومت به 100 يونٽ تائين جي صارفين کي مفت بجلي فراهم ڪرڻ جو اعلان ڪيو آهي. هن چيو ته ڊسٽري بيوشن ڪمپنين جي ملازمن کي بجلي جي يونٽس جي فراهمي 1960ع جي ڏهاڪي کان هلندي پئي اچي، ان سلسلي ۾ سڌارن جو هڪ پئڪيج تيار ڪيو پيو وڃي ته انهن کي پگهار ۾ بجلي جي مفت فراهمي بدران سهولت ڏني ويندي. هن چيو ته وزيراعظم هدايت ڪئي آهي ??ه ڊسٽري بيوشن ڪمپنين جي ڪارڪردگي جي ڀيٽ پيش ڪئي وڃي، بجلي چوري جي روڪٿام ۽ رهتن جي وصولي وڌائڻ جي لاءِ ڊسڪوز جي مئنيجمينٽ کي بهتر بڻايو ويندو ۽ ان جي لاءِ نگراني ۽ جديد ٽيڪنالاجي جو استعمال ڪيو ويندو جنهن ??ان رهتن جي وصولي ۽ ڊسٽري بيوشن ڪمپنين جي آپريشن ۾ 12 مهينن ۾ نمايان بهتري ايندي. هن چيو ته بجلي جي قيمت جي تعين جي حوالي ??ان انگن اکرن جو جائزو ورتو پيو وڃي، قيمت ۾ اضافو ٿيندو پر ا??ان جي پوري ڪوشش آهي ??ه عوام تي بار ۾ وڌ کان وڌ گهٽتائي آڻي سگهجي، بجلي جي قيمت جي ري بيسنگ جو ڪم انتهائي ضروري آهي، آخري ري بيسنگ فيبروري 2021ع ۾ ٿي هئي، ان کانپوءِ ري بيسنگ نه ڪئي وئي ۽ هاڻي عالمي سطح تي توانائي جون قيمتون به وڌي ويون آهن، ان لاءِ اهو ڪم انتهائي ضروري آهي. هڪ سوال جي جواب ۾ هن چيو ته آئيسڪو، فيسڪو، گيپڪو، ليسڪو، ميپڪو پنج اهڙيون ڊسٽري بيوشن ڪمپنيون آهن انهن جو خسارو سراسري گهٽ آهي ۽ ڪجهه ۾ اهو خسارو 10 سيڪڙو کان به گهٽ آهي. هڪ ٻئي سوال جي جواب ۾ هن چيو ته هلندڙ سال جي آخر يا 2023ع جي شروع ۾ لڳندڙ هر نئون ميٽر سمارٽ ميٽر هوندو، ان ??ان بجلي جي ريڊنگ جي حوالي ??ان شڪايتون ختم ٿي وينديون. پيٽروليم واري مملڪتي وزير مصدق ملڪ چيو ته جڏهن عالمي مارڪيٽ ۾ گئس جي قيمت 4 ڊالر هئي ان وقت گئس نه خريد ڪئي وئي، اڄ قيمت 40 ڊالر تائين پهچي وئي آهي، مهانگي گئس به اڄ نه ملي رهي ??هي، ٽرمينلز موجود آهن، گئس کي ري گيسي فائي ڪرڻ جو معاهدو به موجود آهي پر اڳوڻي حڪومت گئس نه خريد ڪئي، گذريل ساالن ۾ 170 ارب رپين جي ايل اين جي خريد ڪري گهريلو صارفين کي ڏني وئي، 4 هزار جي ايل اين جي خريد ڪري 400 کان 500 رپين ۾ ڪنهن ملڪ ۾ وڪرو نه ٿي ڪئي وڃي. هن چيو ته ا??ان ايل اين جي حاصل ڪرڻ جي لاءِ مختلف ملڪن ??ان رابطو ڪري رهيا آ??يون، ايس اين جي پي ايل کي 1170 ايم ايم سي ايف ڊي گئس جي ضرورت آهي پر رڳو 670 ايم ايم سي ايف ڊي گئس دستياب آهي، اڳوڻي حڪومت رڳو پڪڙ ڌڪڙ ۽ انتقام جي پاليسي اختيار ڪئي، موجوده حڪومت ملڪ جي بهتري لاءِ سخت فيصلا ڪري رهي ??هي، ا??ان سياسي قيمت ادا ڪنداسين پر ملڪ کي سنواري وينداسين. ڪشمير ۽ گلگت بلتستان معاملن واري صلاحڪار قمر زمان ڪائره چيو ته ڪابينا ۾ سڄي ملڪ ۾ ماڻهن جي شديد گرمي ۾ لوڊشيڊنگ ۾ اضافي ??ان ٿيندڙ تڪليف تي خيالن جي ڏي وٺ ڪئي وئي، ا??ان کي احساس آهي ??ه شديد ترين گرمي ۾ انتها جي لوڊشيڊنگ آهي، اهو سلسلو اڃا به جاري آهي ??ڏهن ته هاڻي برسات جي موسم جي ڪري ان ۾ بهتري آئي آهي، حڪومت ڄاڻي ٿي ته هو جيڪي مشڪل فيصلا ڪري رهي ??هي ??ن جا سياسي اثر ضرور پوندا. هن چيو ته ڪجهه شيون ا??ان جي هٿ ۾ هيون ۽ عالمي منڊي ۾ تيل جي قيمتن ۾ اضافو، روس ۽ يوڪرين جي جنگ ۾ ڊيگهه جنهن جي نتيجي ۾ عالمي منڊي ۾ گئس جي شديد ک??ٽ ۽ قيمتن ۾ اضافي جي حوالي ??ان دنيا ۾ ڪٿي به اڳڪٿي نه هئي، انهن حالتن جي ڪري به ۽ ڪجهه گذريل حڪومت پاران وقت سر ۽ صحيح فيصلا نه ڪرڻ جي ڪري ا??ان جي مشڪلاتن ۾ اضافو ٿيو. هن چيو ته ا??ان اهو نه ٿا چئون ته سمورا مسئلا انهن جي ڪري آهن، عالمي منڊي ۾ تيل جون قيمتون وڌي ويون آهن پر انهن پنهنجي نالائقي ۽ نااهلي ??ان جيڪا تباهي ڦيري آهي ??ن جي ڪري مسئلا پيدا ٿيا، بجلي جا ڪارخانا فوري طور تي نه ٿا لڳي سگهن، وڌ کان وڌ اهو ڪري سگهون ٿا ته اهي ڪارخانا جيڪي انتهائي پراڻا آ??ن ۽ انهن مان تمام مهانگي بجلي پيدا ٿئي ٿي ۽ پاڪستان ۾ 1500 ميگاواٽ جا اهڙا ڪارخانا آ??ن جن مان بجلي پيدا ڪرڻ تي 60 رپيا في يونٽ لاڳت اچي ٿي. هن چيو ته جيڪڏهن عالمي منڊي ۾ تيل جي قيمتن ۾ وڌيڪ اضافو ٿيو ته ان کان به مهانگي بجلي پيدا ٿيندي، ا??ان کي اهي ??ه ڪارخانا هلائڻا پيا، ان جو بنيادي سبب اهو آهي ??ه قوم کي هڪ ڪوڙ جو خواب ڏيکاريو ويو ته ا??ان وٽ انسٽال ڪيپيسٽي 40 هزار ميگاواٽ آهي. هن چيو ته ا??ان جيڪي انگ اکر ڏئي رهيا آ??يون اهي ميڊيا ۽ ا??ان جي مخالفن وٽ به موجود آهن، ڪير انهن انگن اکرن کي چئلينج ڪرڻ چاهي ٿو ته چئلينج ڪري. هن چيو ته ا??ان وٽ اڄ جي ڏينهن 60 رپيا في يونٽ واري 1500 ميگاواٽ شامل ڪري 25 هزار ميگاواٽ بجلي دستياب آهي ??ڏهن ته حقيقت ۾ هن وقت ا??ان وٽ 24 هزار ميگاواٽ بجلي آهي ??ڏهن ته طلب 30 هزار جي لڳ ڀڳ آهي ??نهن جي ڪري لوڊشيدنگ آهي. هن چيو ته اها هڪ حقيقت آهي ??ه بجلي مفت ۾ نه ٿي ملي، جن علائقن ۾ وڌيڪ لائين لاسز يا بجلي چوري آهي ??تي وڌيڪ لوڊشيدنگ ٿئي ٿي، جتي بجلي چوري ۽ لائين لاسز گهٽ آهن ۽ وصوليون وڌيڪ آهن اتي لوڊشيڊنگ گهٽ ٿئي ٿي، اها مشڪل ڳالهه آهي ۽ جڏهن اها ڳالهه چئي وڃي ٿي ته ا??ان اداري تي الزام هڻون ٿا پر اهو ا??ان جي سماج جو به الميو آهي ??ه ڪجهه علائقن مان لوڊشيڊنگ جي حوالي ??ان خبر اچي ٿي ته اتي 16 ڪلاڪن جي لوڊشيڊنگ آهي، اهڙن علائقن ۾ لائين لاسز 80 سيڪڙو کان به وڌيڪ هوندا آ??ن ۽ جن فيڊرز جا اهي لائين لاسز هجن انهن کي هلائڻ مشڪل ڪم آهي، ان جي قيمت جتي لائين لاسز نه آهي ??هي ??دا ڪن ٿا. هن چيو ته هن سال 1072 ارب رپيا سبسڊي لائين لاسز يا ريليف جي ٻين مدن ۾ ڏني وئي، ان جي باوجود 283 ارب رپين جو سرڪلرڊيٽ پيل آهي، اها ڳالهه ا??ان جي اختيار ۾ نه آهي، ا??ان چاهيون ٿا ته قوم کي ان کان آگاهه ڪيو وڃي، ان جو بنيادي سبب اهو آهي ??ه گذريل حڪومت مستقبل جي ضرورتن کي نظر ۾ رکندي بجلي پيدا ڪرڻ جا ڪارخانا لڳائڻ طرف ڌيان نه ڏنو، پي ٽي آءِ حڪومت مسلم ليگ (ن) ۽ ا??ان جي حڪومت جي خلاف تمام گهڻي پروپئگنڊه ڪئي پر پنهنجي دور ۾ ڪارخانا نه لڳائي مجرماڻي غفلت ڪئي، اڄ نيوڪليئر پاور، پن بجلي، ونڊ سميت سمورا ڪارخانا هلايا وڃن ۽ پوءِ به ا??ان طلب پوري نه ڪري سگهون ته ان جي ذميواري موجوده حڪومت تي نه ٿي وجهي ??گهجي، ٻن مهينن ۾ ته اها صورتحال پيدا نه ٿي. هن چيو ته ڪجهه منصوبا انهن جي غفلت جي ڪري وقت سر مڪمل نه ٿي سگهيا، جيڪڏهن اهي مڪمل ٿي وڃن ها ته اڄ صورتحال ايتري ڳنڀير نه هجي ها، لوڊشيڊنگ کان شايد ا??ان پوءِ به مستثنيٰ نه هجون ها جڏهن ته هڪ اڌ ڪلاڪ جي لوڊشيڊنگ ٿئي ها، پنجاب ٿر ڪول منصوبي ۾ 26 مهينا دير ڪئي وئي، اهو هاڻي هلندڙ مهيني مڪمل ڪرڻ جي اميد آهي، 1263 ميگاواٽ جو اهو منصوبو هڪ سال اڳ به مڪمل ٿئي ها ته بدترين لوڊشيڊنگ نه ٿئي ها. هن چيو ته ڪابينا جي اجلاس ۾ اهو فيصلو ٿيو آهي ??ه اڳتي ٻاهر جي فيول ??ان هلندڙ ڪو نئون منصوبو نه لڳائينداسين، هاڻي رڳو اندرون ملڪ فيول رکندڙ منصوبا هنيا ويندا، نووا انرجي جي 300 ميگاواٽ جي منصوبي جي مڪمل ٿيڻ ۾ 17 مهينا دير ٿي، اهو هاڻي ڊسمبر 2022ع ۾ مڪمل ٿيندو، شنگهائي اليڪٽرڪ جو منصوبو به دير جو شڪار ٿيو، ڪروٽ جي منصوبي تي وزيراعظم شهباز شريف ڪم جي رفتار کي تيز ڪيو، وزيراعظم پاڻ ان منصوبي جي پٺيان لڳل آهي، ان منصوبي جي مڪمل ٿيڻ ۾ تيزي ??ان چار ارب رپين جي بچت ٿي، هي ??هي منصوبا آ??ن جيڪي 2021ع ۾ مڪمل ٿيڻا هئا، اهي ??ٽڪل 3963 ميگاواٽ جا منصوبا هئا، جيڪڏهن ا??ان ان جو ذميوار گذريل حڪومت کي قرار ڏيون ته اهي ??ن تي گوڙ ڪن ٿا ته انهن کي ان جو ذميوار قرار ڏنو پيو وڃي، جيتري دير ان حڪومت ڪئي ايتري مدي ۾ مسلم ليگ (ن) پنهنجي حڪومت جي دور ۾ بجلي جا نوان منصوبا لڳايا، پنجاب ۾ ان وقت جي وڏي وزير شهباز شريف 26 مهينن ۾ منصوبا مڪمل ڪيا جيتري ان حڪومت منصوبن کي مڪمل ڪرڻ ۾ دير ڪئي، اها ڪارڪردگي آهي ??نهن جو ا??ان بار بار ذڪر ڪريون ٿا. هن چيو ته ڪابينا جي اجلاس ۾ وزيراعظم سموريون ڳالهيون ٻڌي ٽاسڪ فورس ۽ ڪميٽيون ٺاهي چيو ته هڪ هفتي ۾ لوڊشيڊنگ جي حوالي ??ان ٺوس قدم کنيا وڃن. هن چيو ته برسات جي ڪري دريائن ۾ پاڻي جو وهڪرو بهتر ٿيو آهي ??نهن ??ان 2 هزار ميگاواٽ پن بجلي اضافي هن هفتي جي آخر تائين دستياب هوندي، ان ??ان لوڊشيڊنگ گهٽ ٿيندي، ڪابينا جي اجلاس ۾ بجلي واري وزارت پاران ٻڌايو ويو ته ڪجهه علائقن ۾ چار ڪلاڪ، ڪجهه ۾ ڇهه ۽ ڪجهه ۾ 8 کان 10 ڪلاڪ لوڊشيڊنگ آهي، وزيراعظم حڪم ڏنو ته ٽ?? ڪلاڪن کان وڌيڪ لوڊشيڊنگ نه ٿيڻ گهرجي، ان کان وڌيڪ لوڊشيڊنگ برداشت نه ڪئي ويندي، اهو وزارت جو امتحان آهي، الله کان دعا آ??ي ته برسات ايتري ٿئي جو ان ??ان ٻوڏ نه اچي ۽ ا??ان جا درياءَ ڀريل رهن ته جيئن ماڻهن جي زندگين ۾ آساني آڻي سگهون، پاڪستان جي عوام کي رڳو ايترو چوڻ چاهيان ٿو ته هي ??يڪي سڀ فيصلا ا??ان ڪري رهيا آ??يون ته اهي ??وشي جا فيصلا نه آهن، انهن فيصلن ??ان توهان کي ناراض به ٿيڻو آهي، گذريل حڪومت اهي فيصلا ان لاءِ نه ڪري سگهي ??ه ان کي ماڻهن جي ڪاوڙ ۽ سياسي نقصان گواره نه هو، ا??ان اهو سوچي فيصلا ڪيا ته پنهنجو سياسي نقصان ۽ پاڪستان جي نقصان مان ڪنهن هڪ جي چونڊ ڪرڻي هئي ا??ان پنهنجو سياسي نقصان ڪري پاڪستان جي مفاد ۾ فيصلا ڪيا ڇو ته جيڪو نقصان ٿي رهيو هو جيڪڏهن اهو اهڙي طرح ٿيندو رهي ها ته اهو ناقابل تلافي نقصان هجي ها، ا??ان عوام آڏو سڄي صورتحال رکي آهي، ا??ان مشڪل فيصلا ڪري پنهنجو پاڻ کي رسڪ ۾ وجهي ڇڏيو آهي، ا??ان کي اميد آهي ??ه اڳتي صورتحال بهتر رهندي.